Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

()

Рационал ді шешу

№ 1 Теңсіздікті шешіңіз: $11-(x+1)^2 \geqslant x$

Шешуі:

$${11 – \left( {{x^2} + 2x + 1} \right) – x \ge 0}$$ $${11 – {x^2} – 2x – 1 – x \ge 0}$$ $${ – {x^2} – 3x + 10 \ge 0}$$ $${ – (x + 5)(x – 2) \ge 0}$$

$${(x + 5)(x – 2) \le 0}$$ $${x + 5 = 0,\quad x – 2 = 0;}$$ $${x = – 5,\quad x = 2}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-5 ; 2]$

№ 2 Теңсіздікті шешіңіз: $(2 x-8)^2-4 x(2 x-8) \geqslant 0$

Шешуі:

$${(2x – 8)(2x – 8 – 4x) \ge 0}$$ $${(2x – 8)( – 2x – 8) \ge 0}$$ $${2 \cdot ( – 2) \cdot (x – 4)(x + 4) \ge 0}$$

$${ – 4(x – 4)(x + 4) \ge 0}$$ $${ – 4(x – 4)(x + 4) = 0}$$ $${x – 4 = 0,\quad x + 4 = 0}$$ $${x = 4,\quad x = – 4}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-4 ; 4]$

№ 3 Теңсіздікті шешіңіз: $x(x+5)-2 \gt 4 x$

Шешуі:

$${{x^2} + 5x – 2 \gt 4x}$$ $${{x^2} + x – 2 \gt 0}$$

$${(x + 2)(x – 1) \gt 0}$$ $$x = – 2;\quad x = 1$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $(-\infty ;-2) \cup(1 ;+\infty)$

№ 4 Теңсіздікті шешіңіз: $\dfrac{1}{3} x^2+3 x+6\lt 0$

Шешуі:

$${{x^2} + 9x + 18 \lt 0}$$ $${(x + 6)(x + 3) \lt 0}$$

$${(x + 6)(x + 3) = 0}$$ $${x = – 6,\quad x = – 3}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-6 ;-3)$

№ 5 Теңсіздікті шешіңіз: $x\gt \dfrac{x^2}{2}-4 x+5 \dfrac{1}{2}$

Шешуі:

$${x – \frac{{{x^2}}}{2} + 4x – \frac{{11}}{2} \gt 0}$$ $${ – \frac{{{x^2}}}{2} + 5x – \frac{{11}}{2} \gt 0}$$ $${ – {x^2} + 10x – 11 \gt 0}$$ $${ – {x^2} + 10x – 11 = 0}$$ $${D = 100 – 44 = 56}$$

$${{x_1} = \frac{{ – 10 – \sqrt {56} }}{{ – 2}} = \frac{{ – 10 – 2\sqrt {14} }}{{ – 2}} = 5 + \sqrt {14} }$$ $${{x_2} = \frac{{ – 10 + \sqrt {56} }}{{ – 2}} = 5 – \sqrt {14} }$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(5-\sqrt{14} ; 5+\sqrt{14})$

№ 6 Теңсіздікті шешіңіз: $(2-x) x\lt 1$

Шешуі:

$${2x – {x^2} – 1 \lt 0}$$ $${ – {x^2} + 2x – 1 \lt 0}$$ $${ – \left( {{x^2} – 2x + 1} \right) \lt 0}$$

$${ – {{(x – 1)}^2} \lt 0}$$ $${x = 1}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ; 1) \cup(1 ;+\infty)$

№ 7 Теңсіздікті шешіңіз: $x^2-\dfrac{2 x-1}{3} \geqslant 2 x+4$

Шешуі:

$${3{x^2} – 2x + 1 \ge 3(2x + 4)}$$ $${3{x^2} – 2x + 1 \ge 6x + 12}$$ $${3{x^2} – 8x – 11 = 0}$$ $${3(x + 1)\left( {x – \frac{{11}}{3}} \right) \ge 0}$$

$${3(x + 1)\left( {x – \frac{{11}}{3}} \right) = 0}$$ $${x = – 1,\quad x = \frac{{11}}{3}}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-1] \cup\left[\dfrac{11}{3} ;+\infty\right)$

№ 8 Теңсіздікті шешіңіз: $\dfrac{x^2+10 x}{10}-\dfrac{2 x+5}{2} \leqslant 20$

Шешуі:

$${{x^2} + 10x – 5(2x + 5) \le 20 \cdot 10}$$ $${{x^2} + 10x – 10x – 25 – 200 \le 0}$$ $${{x^2} – 225 \le 0}$$ $${(x – 15)(x + 15) \le 0}$$

$${(x – 15)(x + 15) = 0}$$ $${x = 15,\quad x = – 15}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-15 ; 15]$

№ 9 Теңсіздікті шешіңіз: $14 x-x^2 \geqslant 49$

Шешуі:

$${ – {x^2} + 14x – 49 \ge 0}$$ $${ – \left( {{x^2} – 14x + 49} \right) \ge 0}$$ $${ – {{(x – 7)}^2} \ge 0}$$

$${ – {{(x – 7)}^2} = 0}$$ $${x = 7}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x=7$

№ 10 Теңсіздікті шешіңіз: $x^2-5 x+16\gt 0$

Шешуі:

$${{x^2} – 5x + 16 = 0}$$ $${D = 25 – 64 = – 39 \lt 0}$$ $${a = 1 \gt 0}$$

Жауабы: $x \in R$

№ 11 Теңсіздікті шешіңіз: $6 x^2+1 \gt 5 x-\dfrac{x^2}{4}$

Шешуі:

$${4\left( {6{x^2} + 1} \right) \gt 20x – {x^2}}$$ $${24{x^2} + 4 – 20x + {x^2} \gt 0}$$ $${25{x^2} – 20x + 4 \gt 0}$$ $${25{x^2} – 20x + 4 = 0}$$

$${D = 400 – 400 = 0}$$ $${x = \frac{{20}}{{50}} = \frac{2}{5}}$$ $${25{{\left( {x – \frac{2}{5}} \right)}^2} \gt 0}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in\left(-\infty ; \dfrac{2}{5}\right) \cup\left(\dfrac{2}{5} ;+\infty\right)$

№ 12 Теңсіздікті шешіңіз: $x^2+4 x+4 \leq 0$

Шешуі:

$${{{(x + 2)}^2} \le 0}$$ $${{{(x + 2)}^2} = 0}$$

$${x = – 2}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x=-2$

№ 13 Теңсіздікті шешіңіз: $(2-x)(x-3)(x-12) \geq 0$

Шешуі:

$${(2 – x)(x – 3)(x – 12) = 0}$$ $${x = 2,\quad x = 3,\quad x = 12}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ; 2] \cup[3 ; 12]$

№ 14 Теңсіздікті шешіңіз: $(x+14)(8-x)(5+x) \leq 0$

Шешуі:

$${(x + 14)(8 – x)(5 + x) = 0}$$ $${x = – 14,\quad x = 8,\quad x = – 5}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-14 ;-5] \cup[8 ;+\infty)$

№ 15 Теңсіздікті шешіңіз: $x^3-25 x \leq 0$

Шешуі:

$${x\left( {{x^2} – 25} \right) \le 0}$$ $${x(x – 5)(x + 5) \le 0}$$

$${x(x – 5)(x + 5) = 0}$$ $${x = 0,\quad x = 5,\quad x = – 5}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-5] \cup[0 ; 5]$

№ 16 Теңсіздікті шешіңіз: $x\left(x^2-3 x-4\right)\gt 0$

Шешуі:

$${x(x + 1)(x – 4) \gt 0}$$ $${x(x + 1)(x – 4) = 0}$$

$${x = 0,\quad x = – 1,\quad x = 4}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-1 ; 0) \cup(4 ;+\infty)$

№ 17 Теңсіздікті шешіңіз: $\left(x^2-9\right)\left(x^2-4\right) \leq 0$

Шешуі:

$${\left( {{x^2} – 9} \right)\left( {{x^2} – 4} \right) \le 0}$$ $${(x – 3)(x + 3)(x – 2)(x + 2) = 0}$$ $${x = 3,\quad x = – 3,\quad x = 2,\quad x = – 2}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-3 ;-2] \cup[2 ; 3]$

№ 18 Теңсіздікті шешіңіз: $x^4-5 x^2+4\lt 0$

Шешуі:

$${{x^4} – {x^2} – 4{x^2} + 4 \lt 0}$$ $${{x^2}\left( {{x^2} – 1} \right) – 4\left( {{x^2} – 1} \right) \lt 0}$$ $${\left( {{x^2} – 1} \right)\left( {{x^2} – 4} \right) \lt 0}$$ $${(x – 1)(x + 1)(x – 2)(x + 2) \lt 0}$$ $${(x – 1)(x + 1)(x – 2)(x + 2) = 0}$$ $${x = 1,\quad x = – 1,\quad x = 2,\quad x = – 2}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-2 ;-1) \cup(1 ; 2)$

№ 19 Теңсіздікті шешіңіз: $\dfrac{x^2}{10}+2\gt \dfrac{9 x}{10}$

Шешуі:

$${{x^2} + 20 \gt 9x}$$ $${{x^2} – 9x + 20 \gt 0}$$ $${(x – 4)(x – 5) \gt 0}$$

$${(x – 4)(x – 5) = 0}$$ $${x = 4,\quad x = 5}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ; 4) \cup(5 ;+\infty)$

№ 20 Теңсіздікті шешіңіз: $(2-x)(3 x+1)(2 x-3) \leq 0$

Шешуі:

$${(2 – x)(3x + 1)(2x – 3) = 0}$$ $${2 – x = 0;\quad 3x + 1 = 0,\quad 2x – 3 = 0}$$ $${x = 2;\quad \quad x = – \frac{1}{3};\quad \quad \quad x = \frac{3}{2}}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in\left[-\dfrac{1}{3} ; \dfrac{3}{2}\right] \cup[2 ;+\infty)$

№ 21 Теңсіздікті шешіңіз: $x^3-3 x^2-x+3\gt 0$

Шешуі:

$${{x^2}(x – 3) – (x – 3) \gt 0}$$ $${(x – 3)\left( {{x^2} – 1} \right) \gt 0}$$ $${(x – 3)(x – 1)(x + 1) \gt 0}$$

$${(x – 3)(x – 1)(x + 1) = 0}$$ $${x = 3,\quad x = 1,\quad x = – 1}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-1 ; 1) \cup(3 ;+\infty)$

№ 22 Теңсіздікті шешіңіз: $\left(x^2-5 x+6\right)\left(x^2-1\right) \geq 0$

Шешуі:

$${(x – 2)(x – 3)\left( {{x^2} – 1} \right) \ge 0}$$ $${(x – 2)(x – 3)(x – 1)(x + 1) \ge 0}$$ $${(x – 2)(x – 3)(x – 1)(x + 1) = 0}$$ $${x = 2,\quad x = 3,\quad x = 1,\quad x = – 1}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-1] \cup[1 ; 2] \cup[3 ;+\infty)$

№ 23 Теңсіздікті шешіңіз: $\left(-7 x^2-6 x+1\right)(x-5) \geq 0$

Шешуі:

$${ – \left( {7{x^2} + 6x – 1} \right)(x – 5) \ge 0}$$ $${ – 7(x + 1)\left( {x – \frac{1}{7}} \right)(x – 5) \ge 0}$$

$${ – 7(x + 1)\left( {x – \frac{1}{7}} \right)(x – 5) = 0}$$ $${x = – 1,\quad x = \frac{1}{7},\quad x = 5}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-1] \cup\left[\dfrac{1}{7} ; 5\right]$

№ 24 Теңсіздікті шешіңіз: $\left(x^2+x\right)\left(49-x^2\right)\lt 0$

Шешуі:

$${ – x(x + 1)\left( {{x^2} – 49} \right) \lt 0}$$ $${ – x(x + 1)(x – 7)(x + 7) \lt 0}$$ $${ – x(x + 1)(x – 7)(x + 7) = 0}$$ $${x = 0,\quad x = – 1,\quad x = 7,\quad x = – 7}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-7) \cup(-1 ; 0) \cup(7 ;+\infty)$

№ 25 Теңсіздікті шешіңіз: $x^3+6 x^2-x-6\lt 0$

Шешуі:

$${{x^2}(x + 6) – (x + 6) \lt 0}$$ $${(x + 6)\left( {{x^2} – 1} \right) \lt 0}$$ $${(x + 6)(x – 1)(x + 1) \lt 0}$$

$${(x + 6)(x – 1)(x + 1) = 0}$$ $${x = – 6,\quad x = 1,\quad x = – 1}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-\infty ;-6) \cup(-1 ; 1)$

№ 26 Теңсіздікті шешіңіз: $x^4-10 x^2+9 \leq 0$

Шешуі:

$${{x^4} – {x^2} – 9{x^2} + 9 \le 0}$$ $${{x^2}\left( {{x^2} – 1} \right) – 9\left( {{x^2} – 1} \right) \le 0}$$ $${\left( {{x^2} – 1} \right)\left( {{x^2} – 9} \right) \le 0}$$

$${(x – 1)(x + 1)(x – 3)(x + 3) \le 0}$$ $${(x – 1)(x + 1)(x – 3)(x + 3) = 0}$$ $${x = 1,\quad x = – 1,\quad x = 3,\quad x = – 3}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-3 ;-1] \cup[1 ; 3]$

№ 27 Теңсіздікті шешіңіз: $x^2+1\lt 3 x-x^2+3$

Шешуі:

$${{x^2} + 1 – 3x + {x^2} – 3 \lt 0}$$ $${2{x^2} – 3x – 2 \lt 0}$$ $${2\left( {x + \frac{1}{2}} \right)(x – 2) \lt 0}$$

$${2\left( {x + \frac{1}{2}} \right)(x – 2) = 0}$$ $${x = – \frac{1}{2},\quad x = 2}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in\left(-\dfrac{1}{2} ; 2\right)$

№ 28 Теңсіздікті шешіңіз: $\left(x^2+5 x+4\right)(3-x)\lt 0$

Шешуі:

$${(x + 4)(x + 1)(3 – x) \lt 0}$$ $${x + 4 = 0,\quad x + 1 = 0,\quad 3 – x = 0}$$ $${x = – 4,\quad \quad x = – 1,\quad \quad x = 3}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in(-4 ;-1) \cup(3 ;+\infty)$

№ 29 Теңсіздікті шешіңіз: $64 x^3-x \geq 0$

Шешуі:

$${x\left( {64{x^2} – 1} \right) \ge 0}$$ $${x(8x – 1)(8x + 1) \ge 0}$$

$${x = 0,\quad 8x – 1 = 0,\quad 8x + 1 = 0}$$ $${\quad \quad \quad \quad x = \frac{1}{8}\quad \quad \quad x = – \frac{1}{8}}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in\left[-\dfrac{1}{8} ; 0\right] \cup\left[\dfrac{1}{8} ;+\infty\right)$

№ 30 Теңсіздікті шешіңіз: $(10-x)\left(x^2+14 x+33\right) \leq 0$

Шешуі:

$${(10 – x)(x + 11)(x + 3) \le 0}$$ $${10 – x = 0,\quad x + 11 = 0,\quad x + 3 = 0}$$ $${x = 10,\quad \quad x = – 11,\quad \quad x = – 3}$$ Бүтін рационал теңсіздіктер (Рустюмова 1.5.2А 1-30)

Жауабы: $x \in[-11 ;-3] \cup[10 ;+\infty)$

Есептер QAZMATH.NET сайтынан алынды.

Есеп шешімдерінің авторы Күдебаева Ғалия Алмасқызы

 

Жазба сіз үшін қаншалықты қажет болды?

Жұлдызшаның үстінен басыңыз!

Сіз бұл жазбаны қажетті деп таптыңыз...

Әлеуметтік желіде бөлісіңіз!

Бұл жазбаның сіз үшін қажетті болмағаны өкінішті!

Жазбамызды жақсартайық!

Жазбаны жақсартуға қандай ұсыныс айтар едіңіз?

Пікір қалдыру

Сіздің электронды почтаңыз жарияланбайды, Міндетті жолдарды толтырып шығыңыз.